ปัจจุบันโรคภูมิแพ้พบมากขึ้นทั่วโลก รวมทั้งในประเทศไทยมีอุบัติการณ์ของโรคภูมิแพ้มากขึ้น 3-4 เท่า เมื่อเทียบกับเมื่อ10 ปีก่อน เนื่องจากประชากรที่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น โดยอาศัยอยู่อย่างแออัด มลภาวะฝุ่นละอองในอากาศที่เพิ่มมากขึ้นทุกปี สิ่งต่างๆ เหล่านี้ล้วนเป็นสารก่อภูมิแพ้ที่เราสูดหรือสัมผัสเข้าสู่ร่างกายตลอดเวลายิ่งกระตุ้นให้ร่างกายเกิดอาการแพ้ขึ้น
สาเหตุส่วนใหญ่ของการเกิดโรคภูมิแพ้
- กรรมพันธุ์
การถ่ายทอดทางพันธุกรรม ถ้าพ่อแม่มีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ ลูก ๆ ก็จะมีโอกาสเป็นภูมิแพ้ได้เช่นกัน โดยที่ ถ้าคุณพ่อเป็นภูมิแพ้ ลูกมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ 30% ถ้าคุณแม่เป็นภูมิแพ้ ลูกมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ 50% ถ้าทั้งคุณพ่อและคุณแม่เป็นภูมิแพ้ ลูกมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ถึง 70-75%
- มลภาวะ
สภาวะแวดล้อมโดยเฉพาะสภาวะมลพิษทางอากาศ มีความไวต่อการกระตุ้นมากผิดปกติทั้งสารก่อภูมิแพ้ และสารที่ไม่ใช่สารก่อภูมิแพ้ มลพิษในอากาศชนิดต่างๆ จึงสามารถกระตุ้นให้ผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบมี อาการเยื่อบุจมูกอักเสบ บวมมากขึ้น
- สูบบุหรี่มวนและบุหรี่ไฟฟ้า พอท
การสูบบุหรี่มวนและบุหรี่ไฟฟ้า พอท หรือไม่ว่าจะเป็นควันบุหรี่มือสองก็ตาม ซึ่งถือว่าเป็นสารระคายเคืองก็เป็นตัวก่อให้เกิดมลภาวะที่สำคัญ ในควันบุหรี่มวนและบุหรี่ไฟฟ้า พอท มีสารพิษอยู่หลายร้อยชนิด ที่มีผลทำให้เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคภูมิแพ้ในระบบทางเดินหายใจ
- สภาพแวดล้อมภายในที่พักอาศัย
การเลี้ยงสัตว์ ปูพรม เกสรพืช เครื่องปรับอากาศ เป็นแหล่งสะสมฝุ่นละอองและไรฝุ่นชั้นดี ที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้ได้เช่นกัน
โรคภูมิแพ้เกิดขึ้นกับระบบใดในร่างกาย
- ระบบหายใจ
มีอาการตั้งแต่น้ำมูกไหล จาม คันจมูก คัดจมูก หรืออาจมีอาการรุนแรง เช่น ไอ แน่นหน้าอก มีอาการหอบ สาเหตุของโรคภูมิแพ้ของระบบทางเดินหายใจ ส่วนมากเกิดจากสารก่อภูมิแพ้ในอากาศ โดยในคนไทยส่วนใหญ่มักเกิดจากการแพ้ไรฝุ่น รองลงมาคือ แมลงสาบ ขนและรังแคสัตว์เลี้ยง เช่น แมว สุนัข เกสรพืช หรือเชื้อราในอากาศ
- ผิวหนัง
ผื่นลมพิษ ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Eczema) หรือ ผื่นแพ้จากการสัมผัส สาเหตุใหญ่ของลมพิษมักเกิดจากอาหารและยา ส่วนผื่นภูมิแพ้ผิวหนังมักเกิดขึ้นในเด็กที่มีพันธุกรรมของโรคภูมิแพ้ในครอบครัว อาจเกิดจากการแพ้อาหาร เช่น นมวัว ไข่ ซึ่งทำให้เกิดผื่น
- ระบบทางเดินอาหาร
อาการปวดท้อง อาเจียน ถ่ายเป็นมูกเลือด สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการแพ้อาหาร
- ระบบอื่นๆ (ที่มักมีอาการรุนแรง)
ผู้ป่วยบางรายมีอาการแพ้มาก อาจมีอาการเกิดขึ้นในทุกระบบ เช่น หอบ ลมพิษ ช็อค หรืออาจรุนแรงจนเสียชีวิตภายหลังจากการกินอาหารบางชนิด เช่น กุ้ง ถั่วลิสง ฯลฯ หรือภายหลังได้รับยา เช่น เพนิซิลลิน
อย่างไรก็ตาม ควรดูแลสุขภาพทั่วไปให้แข็งแรง ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และต้องรู้จักป้องกันหลีกเลี่ยงให้ห่างไกลจากสิ่งที่เราแพ้ทั้งในและนอก
